İhsan Doğramacı
İhsan Doğramacı,1915 yılında Osmanlı Devleti’nin toprağı olan Kuzey Irak’ta, Erbil’de doğdu. Babası Doğramacızade Ali Paşa, Erbil valisi idi.
Seçtiği meslek onu Erbil’den uzağa, zengin bir toprak sahibinin geleneksel uğraşlarının ötesine taşıdı...
Erbil’deki Türkçe öğretiminin ardından Beyrut Amerikan Kolejini ve İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesini bitirdi. ABD Harvard Üniversitesinde ve St. Louis’teki Washington Üniversitesinde araştırma görevlisi olarak çalıştı.
1947’de Ankara’ya yerleşti. ABD’de incelediği kâr amacı gütmeyen özel yükseköğretim kurumlarına benzer yapıdaki üniversitelerin Türkiye’de oluşturulmasın daha o yıllarda planlamaya başladı.
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesinde hızlı bir mesleki ve akademik gelişme göstererek 1955 yılında pediatri profesörü ünvanını aldı. Aynı yıl, Ankara’nın yoksul bir semtinde Ankara Üniversitesine bağlı Çocuk Sağlığı Enstitüsünü kurdu. Buraya çeşitli yüksek okullar ekledi.
Ardından, aynı üniversite de ikinci bir tıp fakültesi olarak Hacettepe Tıp ve Sağlık Bilimleri Fakültesini ve Diş hekimliği Yüksek Okullarını kurma çalışmalarına başladı.
Ankara Üniversitesi rektörlüğü de yapan İhsan Doğramacı 1967 yılında Hacettepe Üniversitesini kurdu ve rektörlüğünü yürüttü. Rektörlük süresi bittiğinde Paris Descartes Üniversitesinden pediatri profesörlüğü teklifi aldı ve ataması yapıldı.
1980 yılında Türkiye’deki yükseköğretim sistemini düzenleyecek yeni bir yasanın hazırlıklarına danışmanlık yapmak üzere Türkiye’den davet aldı.
Onun reform önerileri arasında bulunan YÖK’ün kurulmasında öncülük etti ve ilk başkanı oldu. İhsan Doğramacı’nın yaptığı reformlar sayesinde yükseköğrenime devam edenler sayılarında ve oranlarında ciddi artışlar meydana geldi.
İhsan Doğramacı, Türkiye’deki vakıf üniversitelerinin ilki olan Bilkent Üniversitesini kurdu ve mütevelli heyeti başkanı oldu. Birçok eğitim kurumu ve hastane açmış olan 5 vakfın kurucusudur.
Dünya sağlık örgütünden çeşitli görevler almış ve bu konuda birçok başarı sağlamıştır.
Dünya’nın çeşitli ülkelerinde de birçok üniversite kurulmasına öncülük etmiştir. Unicef’te de uzun yıllar görev yapmış ve yönetim kurulunda bulunmuştur. 1968 yılında Uluslararası Pediatri Kurumu başkanlığına seçilmiş ve uzun yıllar bu görevde bulunmuştur ve kurumun onursal başkanı olmuştur.
Tıp ve Sağlık Bilimleri alanında yazılmış çok sayıda bilimsel makalesi, kitap bölümü ve kitabı bulunmaktadır.
T.C. Dışişleri Bakanlığı ve Başbakanlık görevleri için teklifler almış olan İhsan Doğramacı, sağlık ve eğitim konularındaki çalışmalarına odaklanması gerektiği inancıyla bu teklifleri kabul etmemiştir.
Çok sayıda ödül, madalya ve nişanın sahibidir. 14 ülkede 26 üniversiteden fahri doktora almıştır. Dünya çapında 23 ulusal pediatri derneğinin de onursal üyesi olmuştur.
Yaklaşık 100 yıllık hayatı insanlara hizmet ermekle geçmiş. Dünya’nın çeşitli yerlerinde verdiği hizmet ve sunduğu katkılarla, sağlı, eğitim ve bilim için yarattığı kurumlarla daima hatırlanacaktır.
Rahmetle anıyoruz…
